Troost jij je angstige hond? Nee zeggen heel veel hondeneigenaren mij is geadviseerd om dat niet te doen omdat de hond dan nog angstiger wordt.
Ik kan je vertellen dat dit een misvatting en achterhaald feit is. Dus ik heb geweldig nieuws voor je “troosten mag”. Het werkt voor jou en je hond. Veel hondeneigenaren maar ook instructeurs hebben geleerd of gelezen dat het troosten van een angstige hond voor de hond als een beloning werkt. En iedereen weet dat als je, je hond een beloning geeft voor zijn gedrag het gedrag wordt versterkt. Dus werd verteld als je een angstige hond een beloning geeft zal zijn angst toenemen.
Ook ik heb helaas en jammer voor mijn honden jarenlang dit standpunt van de “geleerde” overgenomen en negeerde de angst bij mijn honden. Uit wetenschappelijke onderzoeken blijkt nu dat dit een misvatting is.
Bij mij hond Lex heb ik ervaren dat troosten/ondersteunen wel helpt (zie verderop mijn ervaring met het troosten van Lex)
Angst is een emotie
Sinds er steeds meer bekend wordt over de emoties die dieren dus ook honden hebben, is duidelijk geworden dat de angst bij je hond een emotie is, vergelijkbaar met zoals wij mensen die kennen. Angst is een emotie die van groot belang is om te overleven.
Die emotie bij de hond wordt door ons herkend, zichtbaar, door de taal die de hond uit en die wij kunnen waarnemen. De emotie zelf is geen gedrag. Met andere woorden de emoties van je hond beïnvloeden door hem te troosten/steunen heeft niets te maken met aanleren van gedrag.
Waarom die misvatting
Wetenschappelijk onderzoeken van 1967, 1998 en de onlangs gepubliceerd onderzoeken, wijzen uit dat de oude wijsheid niet troosten bij angst, want dat versterkt de angst, op een misverstand berust.
Bij dit misverstand worden twee leerprincipes, operante conditionering en klassieke conditionering, door elkaar gehaald en werd angst als gedrag gezien en niet als een emotie.
Operante conditionering (in het kort)
Hierbij gaat het over het tot stand brengen van gedrag. Hierbij wordt een beloning of een straf toegediend om een bepaald gedrag te bewerkstelligen. Toont de hond gewenst gedrag dan ontvangt hij een beloning en zal het gedrag vaker getoond worden. Zolang hij het gewenste gedrag niet toont blijft de beloning achterwegen wat als een negatieve straf door de hond wordt ervaren. Het corrigeren bij ongewenst gedrag valt ook onder de noemer operante conditionering.
Klassieke conditionering (in het kort)
Bij klassieke conditionering brengt de hond twee opeenvolgende gebeurtenissen in verband met elkaar en anticipeert dan al op de eerste gebeurtenis omdat hij weet wat er daarna zal gebeuren. Dit heeft verder niets te maken met het gedrag van de hond zelf.
Troosten/ondersteunen is in het geval de hond de emotie angst ervaart een vorm van klassieke (tegen) conditionering omdat de hond het troosten als prettig en ondersteunend ervaart. Systematische desensitisatie in samenhang met tegenconditionering wordt in de gedragstherapie veelvuldig toegepast om een hond van zijn emotie angst af te helpen.
Hoe honden leren
Zie voor een uitgebreide uitleg over operante conditionering, klassieke conditionering en over de leerprincipes bij honden het door mij geschreven e-book “Hoe Honden Leren” dat je gratis kunt downloaden.
Honden troosten elkaar ook
Uit recent onderzoek blijkt dat honden elkaar ook troosten. Uit deze studies blijkt bijvoorbeeld dat wanneer er een conflict is geweest tussen twee honden, zij door andere honden worden getroost. We zien dan deze honden bijvoorbeeld elkaar begroeten, likken enz.
Hoe kun je, je angstige hond troosten / ondersteunen
Bij het troosten van je hond als hij angstig is ben je dus niet bezig met zijn gedrag te veranderen maar om zijn emoties te beïnvloeden.
Dit doe je door bijvoorbeeld afstand te nemen van datgene waar hij angstig voor is en hem daarbij:
- Rustig achter zijn oor te kroelen
- Te Knuffelen
- Geruststellend toe te spreken
- Tegen je aan te houden
- Een voor je hond leuk spelletje te spelen
- Een beloning te geven (wat door een angstige hond niet altijd wordt aangenomen)
Als je dat op de juiste wijze toepast zal je ook veranderingen zien in de lichaamshouding die bij een angstige hond zichtbaar zijn en zal je hond minder angstig reageren.
Een angstige hond troosten geeft een gevoel van veiligheid
Troosten van je hond wordt door je hond als prettig ervaren en geeft een gevoel van veiligheid welke jij hem biedt. Veiligheid is een basisbehoefte van elke hond en als jij hem die kunt bieden ziet je hond jouw als een leider en ben je een steun voor je hond. Dit zal de relatie tussen jou en je hond zeker ten goede komen.
Mijn ervaring met troosten/ondersteunen
Ik heb bij mijn eigen hond Lex die nu 14 maanden oud is zelf ervaren dat het troosten van hem als hij angstig is werkt. Lex was voor een paar objecten angstig. Een van de objecten was de verplaatsbare afvalcontainer. Daar durfde hij niet bij in de buurt te komen. En op het moment dat ik hem verplaatste liep hij weg.
Door hem op afstand van de afvalcontainer te aaien, rustig toe te spreken en hem iets lekkers te geven kon ik de afstand tussen de afvalcontainer en de plaats waar ik met Lex bezig was steeds meer verkleinen. Ik liep dan ook regelmatig naar de container om hem aan te raken.
Nu is Lex niet meer angstig voor de vuilcontainer. Ik heb dit een aantal malen per week met hem geoefend en het heeft mij circa 3 weken gekost voor hij over zijn emotie angst voor de afvalcontainer heen was.
Een zaak is mij wel duidelijk geworden als je hond angstig voor iets is bestaat de mogelijkheid dat hij een beloning niet aanneemt hoe sterk die beloning voor hem ook is. Dan zul je het moeten proberen door de afstand te vergroten tot datgene waar hij bang is en daar leuke dingen met hem te doen en hem daarbij troosten/ondersteunen.
Gedragstherapie
Mocht jezelf het angstgedrag bij je hond er niet uit kunnen trainen roep dan de hulp in van een kynologisch gedragstherapeut. Een gedragstherapeut die deskundig is heeft een opleiding op HBO niveau gevolgd en heeft deze opleiding afgesloten met het behalen van een certificaat/diploma.
Tot slot
Indien je hond ergens van schrikt en hij hersteld zich vrij snel kun je dat schrikken negeren. Blijft hij echter angstig dan kun je handelen zoals hierboven aangegeven.
Corrigeer/straf je hond nooit omdat hij angstig is.
Voorkom dat je hond angstig wordt. Dit doe je onder anderen door:
- zodra je de hond als pup in huis hebt te beginnen met de socialisatie.
- hem op een veilige wijze kennis maken met alle levende en niet levende dingen die hij in zijn latere leven ook zal tegen komen.
- Door je hond leiding te geven in de dagelijkse omgang met hem en in datgene wat je met hem onderneemt.
Troosten mag het beïnvloed de emotie angst van je hond op een positieve wijze.
